Cẩm nang cho CS Séc về người Việt: “Xù mốc“ và những móng tay dài
Các lực lượng cảnh sát đặc nhiệm chuyên quan tâm tới những băng đảng tội phạm nước ngoài vừa nhận được cẩm nang mới. Tài liệu hướng dẫn này quan tâm đến ba cộng đồng người nước ngoài lớn nhất tại Cộng hoà Séc- Việt Nam, Ukraina và Mông Cổ.
Trong cuốn “cẩm nang“ này, cảnh sát biết được, rằng người Việt sinh sống tại Séc gọi nhau là “xù“ và trong cơ cấu tổ chức của nó thì những doanh nhân cao tuổi nằm ở vị trí hàng đầu gọi là “xu moc“.
“Với các doanh nhân giầu có, chúng ta có thể gặp những ngón tay út với móng dài đến vài centimetr, như là biểu tượng của sự thành công,“ cuốn cẩm nang giành riêng cho cảnh sát, giúp họ hiểu được tình hình phức tạp của người nước ngoài, khẳng định về người Việt Nam.
Trong mục Đặc điểm văn hoá lựa chọn thì lại nói đến cách nhìn nhận nụ cười của người Âu. Rằng với người Việt Nam, điều này không chỉ thể hiện sự mừng rỡ. Mà rằng người Việt sử dụng nụ cười cả trong những tình huống không dễ chịu, khi tỏ thái độ mất bình tĩnh, cáu kỉnh hay lúng túng.
Nhưng cộng đồng này đặc biệt có hiểu biết sâu sắc về Séc. Trong chế độ cũ đã có hàng chục nghìn người tới Tiệp Khắc. Trong thập kỷ 80, đã có tới 120 nghìn người lao động.
Sau Cách mạng Nhung năm 1989, nhiều người lập gia đình và ở lại. Thế hệ Việt Nam thứ hai đã sống ở đây, kinh doanh đàng hoàng, con cái học trường Séc và nói tiếng Séc.
Nhưng vì làn sóng di dân mới từ Việt Nam, những “thổ dân“ này nay bị đẩy vào tình thế phức tạp. Bởi phần lớn những người mới sang có nguồn gốc xuất thân từ thành phần xã hội thấp. Những người Việt đã định cư ở đây lo sợ, rằng chính nhóm người Việt mới sang sẽ gây ra làn sóng bài ngoại chống tất cả cộng đồng.
Cũng những những nhóm người nước ngoài khác, người Việt Nam vướng phải một khó khăn cơ bản. Vì hàng rào ngôn ngữ, một bộ phận lớn trong số họ bị cách li với thế giới bên ngoài, khi giao tiếp với các cơ quan công quyền, tìm việc làm hay chỗ ở. Và vì thế họ phải phụ thuộc vào đủ các loại dịch vụ môi giới, luôn tìm cách lợi dụng họ.
Theo thống kê chính thức của cục cảnh sát Ngoại kiều CH Séc, thì đến ngày 30/09/2010, tại CH Séc có 60 605 người Việt Nam cư trú hợp pháp. Trong đó, có qui chế định cư vĩnh viễn (trvalý pobyt) là 36 434 người (20 482 nam và 15 952 nữ). Còn lại 24 171 người mang qui chế cư trú dài hạn (dlouhodobý pobyt) gồm 15 365 nam và 8 806 nữ.
Ngoài ra còn có cẩm nang về người Mông Cổ và Ucraina.
Người Mông Cổ sống tại Séc ít hơn người Việt rất nhiều và đặc thù là không tạo ra cộng đồng khép kín. Mặc dù thế văn hoá và thói quen của họ nhiều khi gây bất ngờ. Chẳng hạn như vụ làm thịt cừu ngay trong khu nhà trọ năm 2007. Cộng đồng người Mông Cổ rất ít phiên dịch và những người biết tiếng này thường liên đới đến những vụ làm ăn uẩn khúc. Đó cũng là lý do tại sao người Mông Cổ tại Séc không muốn liên quan đến cảnh sát, khi những người kinh doanh mờ ám kia làm nhiệm vu thông dịch cho họ.
Người Ucraina cho công việc bẩn thỉu
Người Ucraina tại Séc có hơn 100 nghìn người và chiếm 1/3 số người nước ngoài tại Séc. Học thường làm những công việc chân tay trong xây dựng với điều kiện làm việc tồi tệ. Họ sang Séc theo đường riêng của họ có tổ chức.
David Nguyen, iDnes.cz