Tòa Hiến pháp Séc: Người gần gũi không nhất thiết chỉ trong phạm vi gia đình

Kết luận của Tòa Hiến pháp được đưa ra khi phân xử khiếu nại của một phụ nữ bị phạt vì từ chối khai báo trong vụ việc, mà bạn gái của cô ta tố cáo với cảnh sát rằng đã bị chồng đang trong thủ tục li hôn của cô ta, cưỡng hiếp.

Phụ nữ này từ chối khai báo với lí do là người gần gũi. Nhưng cảnh sát điều tra không công nhận qui chế người gần gũi và quyết định phạt phụ nữ này 10 nghìn korun. Quyết định của cảnh sát cũng không được tòa án Huyện thay đổi. Phán quyết ngày 31.7.2018 của Tòa Hiến pháp đã hủy quyết định phạt của cảnh sát cũng như phán quyết của tòa án Huyện.

Hiến chương nhân quyền và tự do cơ bản cho phép tất cả được từ chối cung khai, nếu như lời khai có thể đe dọa bị truy tố bản thân và những người gần gũi. Điều khoản này được cụ thể hóa trong các bộ luật hình sự.

Trong trường hợp cụ thể này, người phụ nữ hai lần từ chối khai báo với lí lẽ, rằng lời khai của mình có thể đe dọa nguy cơ bị truy tố đối với bạn gái cũng như chồng mình. Họ là những người bạn lâu năm và cùng nhau đi nghỉ phép. Vì là nhân chứng chủ chốt, nên vì thiếu lời khai của phụ nữ này vụ án cuối cùng phải xếp lại.

"Mức độ quan hệ bạn bè có thể đánh giá trên hàng loạt yếu tố. Hoàn cảnh, khi mà các cá nhân liên quan một thời gian dài không gặp nhau, nhưng không thể lấy đó là chuẩn mực, để theo đó có thể đánh giá kết luận, rằng đó không còn là mối quan hệ gần gũi," thư ký Tòa Hiến pháp Vojtěch Šimíček bình luận về phán quyết.

Nghĩa là, theo Tòa Hiến pháp thì khái niệm người gần gũi cần phải nhìn nhận tới cả cái gọi là khái niệm điển hình, khi mà cường độ của biểu hiện này không đủ thì có thể thay thế bằng biểu hiện khác có cường độ cao hơn. Trong vụ việc cụ thể này, theo Tòa Hiến pháp, người phụ nữ đã nêu hoàn cảnh phù hợp, trong đó cho thấy rõ mối quan hệ rất gắn bó giữa mình với nạn nhân.