Tận thu cả người Việt “đi phu” xứ người

Nội dung nói trên được ghi trong Nghị định 115/2015/NĐ-CP “hướng dẫn luật bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc”.

Theo nghị định này, tất cả lao động đi làm việc ở nước ngoài, cho dù trước đó có đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) hay không, đều thuộc diện phải đóng BHXH bắt buộc.

Trong bốn nhóm người lao động làm việc ở nước ngoài phải tham gia BHXH bắt buộc, chỉ có nhóm đi theo hình thức nhận thầu là nghĩa vụ đóng BHXH không phải bàn cãi.  Bởi vì doanh nghiệp tuyển dụng họ là doanh nghiệp trong nước. Từ trước đến nay, việc tham gia BHXH vẫn theo cơ chế người lao động và người sử dụng lao động cùng đóng. Hai bên đóng cho cả chế độ BHXH dài hạn lẫn ngắn hạn.

Nhưng những người đi lao động nước ngoài còn lại sẽ phải tự đóng toàn bộ phí BHXH, mà không có sự chia sẻ của chủ sử dụng lao động. Người lao động đi làm việc ở nước ngoài phải đóng BHXH với một tỷ lệ rất lớn, lên tới 22% lương cùng các khoản phụ cấp, trong khi người lao động làm việc trong nước chỉ đóng 10,5% (do được công ty đóng cùng). Điều này thể hiện sự bất công về mặt nghĩa vụ đối với người lao động làm việc ở nước ngoài.

Mặt khác, dù phải đóng BHXH với tỷ lệ cao hơn, nhưng người lao động làm việc ở nước ngoài lại chỉ được hưởng hai chế độ là hưu trí và tử tuất, chứ không phải năm chế độ (hưu trí, tử tuất, tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, thai sản, ốm đau) như lao động làm việc trong nước.

Người lao động khi làm việc ở nước ngoài cũng đã cùng với doanh nghiệp ở nước ngoài đóng một khoản phí BHXH không nhỏ. Thông thường đó là các khoản BHXH ngắn hạn (bảo hiểm tai nạn nghề nghiệp, bảo hiểm y tế), nhưng cũng có nước, như Nhật Bản, quy định phải đóng cả bảo hiểm hưu trí (sau khi hết hợp đồng về nước, người lao động sẽ nhận bảo hiểm một lần). Với việc thực hiện Nghị định 115, họ phải tham gia BHXH hai lần trong cùng một thời điểm!

Nguồn: Vũ Minh Ngọc/ SBTN