Đại diện IMF tại Việt Nam bàn về cải cách và nợ xấu

Trước tiên, ông Sanjay Kalra ghi nhận rằng Việt Nam đã đạt được những thành công nhất định trong 2 năm gần đây, cụ thể là Việt Nam đã duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, lạm phát giảm xuống mức một con số, một phần nhờ giá dầu thế giới giảm mạnh vào những tháng cuối năm 2014, tăng trưởng GDP thực tế dần hồi phục và đạt khoảng 6% vào năm 2014 nhờ xuất khẩu và dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tăng mạnh.

Bên cạnh đó, ông cũng cho biết nhu cầu trong nước dần hồi phục, tuy còn hơi chậm, dòng vốn tăng cao và tiêu dùng phục hồi nhẹ. Ngành bất động sản và xây dựng đang có dấu hiệu phục hồi. Ngoài ra, tỷ giá hối đoái tiếp tục ổn định, cán cân vãng lai thặng dư và dự trữ ngoại hối đã tăng lên từ mức đáy vào giữa năm 2011.

Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra những vấn đề mà Việt Nam đang phải đối mặt, đó là thâm hụt ngân sách tăng và việc bảo lãnh cho nợ của các doanh nghiệp nhà nước đã dẫn tới nợ công tăng nhanh đáng ngại. Ông cho rằng vẫn còn nhiều việc phải làm để cải tổ hệ thống ngân hàng và doanh nghiệp nhà nước, cụ thể là đối với hệ thống ngân hàng, ông nhận thấy việc sáp nhập ngân hàng yếu chỉ giải quyết được các vấn đề trước mắt, điều quan trọng là cần cải cách toàn diện và cần đẩy nhanh tốc độ cải cách thì mới có thể giảm nợ xấu trong hệ thống ngân hàng, tăng vốn dự phòng, và cải thiện lợi nhuận.

Đối với câu hỏi mà Wall Street Journal đưa ra về việc ông nhận định thế nào về tình hình nợ xấu của Việt Nam hiện nay, ông cho biết, Công ty Quản lý tài sản Việt Nam (VAMC) đã tích cực trong việc mua nợ xấu từ các ngân hàng, nhưng tốc độ cần được đẩy nhanh hơn. Thực tế hiện nay cho thấy các rào cản lớn về pháp lý vẫn tồn tại đối với việc thay đổi quyền sở hữu đối với khoản vay và tài sản thế chấp, khiến việc giải quyết nợ xấu gặp khó khăn và các ngân hàng có một thời hạn dài để trích lập dự phòng đối với các khoản nợ xấu bán cho VAMC. Ông đề nghị rằng, để đẩy nhanh tiến độ xử lý nợ xấu, VAMC cần có thẩm quyền lớn hơn về xử lý tài sản thế chấp và các trở ngại pháp lý về xử lý tài sản thế chấp trên thị trường nợ xấu cần phải được khắc phục. VAMC cũng cần có nguồn lực lớn hơn, cả về tài chính và nhân sự, để xử lý các khoản nợ xấu được đưa ra thị trường. Thị trường mua bán nợ cần được đa dạng hóa đối với cả bên mua và bên bán thì mới có thể hoạt động được.

Về vấn đề cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, ông cho biết việc này đang đi đúng hướng nhưng tốc độ còn chậm. Với sự tham gia của khu vực tư nhân còn rất hạn chế trong quá trình cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước, ông còn nghi ngại về mức độ cải thiện về quản lý và hoạt động có thể đạt được. Hơn nữa, theo ông cần loại bỏ những ưu đãi mà doanh nghiệp nhà nước hiện có, nhất là về đất đai và vốn tín dụng, điều này sẽ giúp cân bằng lợi ích giữa khu vực này với khu vực tư nhân.

Đối với vấn đề Việt Nam đang đa dạng hóa thị trường xuất nhập khẩu để tránh phụ thuộc quá nhiều vào một thị trường nhất định, ông Sanjay Kalra nói rằng, việc Việt Nam đã hoàn tất việc đàm phán một số hiệp định thương mại tự do (FTA) và có cam kết mạnh mẽ đối với Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC), Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và các thỏa thuận thương mại khác sẽ mở ra thêm nhiều cơ hội cho Việt Nam thông qua các dòng chảy hàng hóa xuyên biên giới quốc gia, mở ra thị trường rộng lớn hơn. Điều này làm gia tăng nguồn cung cho thị trường trong nước, với mức giá rẻ hơn và mang lại lợi ích cho người tiêu dùng.

Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng, những thách thức liên quan tới cạnh tranh thương mại sẽ tăng mạnh. Để vượt qua được những thách thức này, Việt Nam cần cải thiện thể chế và tăng năng suất lao động, giảm chi phí lao động và các chi phí khác trong sản xuất, đồng thời tìm mọi cách tạo sự hấp dẫn cho Việt Nam với tư cách là một điểm đến đầu tư và kinh doanh. Bên cạnh đó, cần duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, bao gồm lạm phát ở mức thấp, duy trì ổn định tỷ giá và tăng niềm tin vào tiền đồng sẽ tạo một nền tảng vững chắc để có thể đạt được lợi ích thương mại lớn hơn.

Như vậy, với nhận định khá rõ ràng về quan điểm của Đại diện Quỹ tiền tệ tại Việt Nam, chúng ta có thể thấy cơ hội trước mắt của Việt Nam đang có là rất lớn, tuy nhiên, để có thể thật sự tận dụng có hiệu quả các cơ hội đó, Việt Nam có rất nhiều việc phải làm hiện nay, từ việc cải thiện thể chế, đẩy nhanh tốc độ cổ phần hóa cho đến việc tìm mọi cách để tăng năng suất lao động.

Nguồn: Daikynguyenvn