Ngân hàng Bank of America cho rằng Trung Quốc đã quá ‘điểm không thể vãn hồi’
![]() |
Một công nhân nhập cư tại Ga đường sắt Phía Tây ở Bắc Kinh. (Guang Niu / Getty Images) |
Chính quyền Trung Quốc vẫn có nhiều sức mạnh trên thị trường. Sau vụ đổ vỡ thị trường chứng khoán Thượng Hải, với chỉ số Shanghai Composite mất 7% vào ngày 4 tháng 1, chính quyền Trung Quốc đã cố gắng đảo ngược được việc giảm tiếp 3% vào ngày 5 tháng 1.
Vì vậy, trong ngắn hạn, tất cả sẽ ổn. Về dài hạn và thậm chí ngay trong năm 2016, ngân hàng Bank of America cho rằng nền kinh tế Trung Quốc sẽ gặp một vấn đề lớn ở phía trước.
Theo các nhà phân tích của Ngân hàng Bank of America, chính quyền Trung Quốc phải chiến đấu trên nhiều trận chiến cùng một lúc, và cuối cùng sẽ thất bại trước các lực lượng thị trường.
“Chúng tôi đánh giá rằng tình hình nợ của Trung Quốc đã quá điểm không thể vãn hồi và Trung Quốc sẽ rất khó khăn để giải quyết được vấn đề,” theo một báo cáo của ông David Cui, giám đốc chiến lược của Ngân hàng Bank of America.
(Google Finance)
Báo cáo chỉ ra rằng một sự tăng vọt trong khu vực nợ tư nhân hầu như chắc chắn sẽ dẫn đến một cuộc khủng hoảng tài chính. Tỷ lệ giữa nợ tư nhân của Trung Quốc và GDP tăng lên 75% trong khoảng giữa năm 2009 và năm 2014, đưa tổng số nợ so với GDP lên khoảng 300%. Quá nhiều để có thể chống đỡ được.
Các nhà phân tích phương Tây thường chỉ ra rằng Trung Quốc có thể xử lý nó, và rằng Bắc Kinh đã tìm thấy thương hiệu riêng của chủ nghĩa tư bản được nhà nước bảo trợ, để có thể ngăn chặn một cuộc khủng hoảng xảy ra.
Ông Cui chỉ ra rằng giả định này là sai ngay từ đầu. Trung Quốc đã trải qua tất cả các hình thức của các cuộc khủng hoảng nợ (đồng tiền mất giá, siêu lạm phát, và tái cấp vốn ngân hàng) kể từ khi cải cách và các chính sách mở cửa bắt đầu vào năm 1978.
“Nợ xấu của ngành ngân hàng đạt khoảng 40% vào cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000, và chính phủ đã phải tiêu tốn khoảng 20% GDP tương đương với nợ xấu từ hệ thống ngân hàng từ năm 1999 đến năm 2005”, ông Cui viết.

(Bank of America)
Ông Cui cũng viết rằng các giả định của các nhà đầu tư về cách mà chế độ Trung Quốc quản lý nền kinh tế, sẽ phải đối mặt với một thử nghiệm nghiêm trọng trong năm 2016. Các giả định đó như sau:
• GDP sẽ tiếp tục tăng trưởng nhanh
• Đồng nhân dân tệ sẽ tăng giá so với đồng USD
• Chế độ Trung Quốc sẽ hỗ trợ thị trường chứng khoán
• Không có công ty lớn nào sẽ vỡ nợ
• Chế độ Trung Quốc sẽ chống đỡ cho thị trường bất động sản
Tính đến năm 2016, hầu hết các giả định này không còn đúng nữa. Ngoài ra, các thành viên tham gia thị trường và chế độ Trung Quốc đã làm cho vấn đề nợ xấu tồi đi bằng việc gắn bó với họ.
Đây là “một trường hợp kinh điển của sự ổn định ngắn hạn nuôi dưỡng sự bất ổn dài hạn. Đánh giá của chúng tôi là thực tiễn này càng kéo dài bao nhiêu thì nguy cơ mất ổn định hệ thống tài chính càng cao bấy nhiêu, và đau đớn hơn là cuối cùng sẽ thất bại hoàn toàn”, ông Cui viết.
Đối với cuộc khủng hoảng sắp tới, ông Cui tin rằng Trung Quốc có thể sẽ phải phá giá tiền tệ, xoá nợ xấu, tái cơ cấu vốn các ngân hàng, và giảm bớt gánh nặng nợ với lạm phát cao.
Và ngay cả khi chế độ Trung Quốc muốn tiếp tục thực hiện 5 giả định trên, họ sẽ không có khả năng thực hiện bởi vì đôi khi họ mâu thuẫn với chính mình. Ví dụ, không thể giữ mức tăng trưởng từ sự sụp đổ bằng cách in thêm tiền mà không có áp lực phá giá tiền tệ hơn nữa.
Vì vậy, sau khi các sự kiện của tháng 8 năm ngoái và sau khi Quỹ Tiền tệ quốc tế cuối cùng đưa (đồng Nhân dân tệ của) Trung Quốc vào rổ tiền tệ dự trữ của mình, chế độ Trung Quốc hoàn toàn từ bỏ mục tiêu ổn định tiền tệ và để cho đồng Nhân dân tệ trôi nổi thấp hơn.
Một điểm nữa mà ông Cui không đề cập đến, nhưng quan trọng là cải cách. Chế độ Trung Quốc hứa hẹn cải cách và thậm chí theo đến cùng trong một số trường hợp.
Nhưng nếu như tất cả các giải pháp dễ dàng đối với vấn đề mà không mang lại kết quả thì Trung Quốc sẽ phải sử dụng đến biện pháp kế hoạch tập trung để tạo khuôn mẫu cho thị trường theo nhu cầu của nó, với (khả năng) thành công ít hơn và ít hơn.
“Dường như chúng ta thấy rằng các phương án chính sách của chính phủ (Trung Quốc) đang nhanh chóng thu hẹp dần – mọi người chỉ cần nhìn vào những khó khăn như thế nào đối với chính phủ để giữ tăng trưởng GDP kể từ giữa năm 2014. Một sự chậm lại trong tăng trưởng kinh tế thường là một khúc dạo đầu cho sự bất ổn của khu vực tài chính”, ông Cui viết và dự đoán chỉ số Shanghai Composite sẽ giảm 27% trong năm 2016.
Valentin Schmid (Phạm Duy)
Nguồn: Vietdaikynguyen