Đánh chiếm lại một số điểm bị Trung Quốc chiếm 4/1984
![]() |
Ảnh: Bộ chỉ huy chiến dịch MB 84, người ngồi đeo kính là Tướng Lê Ngọc Hiền, Phó Tổng tham mưu trưởng; người ngồi quay lưng l |
Đây là chiến dịch mà theo tướng Lê Duy Mật, Phó Tư lệnh kiêm Tham mưu trưởng Quân khu 2, Tư lệnh Mặt trận Vị Xuyên-Hà Giang 2 thời kỳ đó thì: toàn bộ kế hoạch tác chiến này do Bộ Tổng tham mưu vạch ra;
Chiến dịch MB 84 mở màn vào tối ngày 11/7/1984, phía ta đã huy động 3 sư đoàn, mỗi sư đoàn 1 trung đoàn để đánh 4 cao điểm bao xung quang Cao điểm 1509 đã bị Trung Quốc chiếm từ tháng 4/1984, các Sư đoàn của ta tham chiến gồm: E 876, F 356 được giao nhiệm vụ đánh chiếm lại Cao điểm 772, E 149, F 356 đánh chiếm 685; F312 đánh 1030, F316 đánh 233...
Theo Tướng Lê Duy Mật mới đây cho biết: Chiến dịch này đã không thành công, theo như kế hoạch vạch ra, quân ta chịu tổn thất lớn là do kế hoạch tác chiến bị bại lộ, phía Trung Quốc đã biết trước chiến dịch mang mật danh MB 84 này?
Theo CCB Đặng Việt Châu: Riêng E 876, F356 trong trận này tính đến ngày 27/7, toàn E 876 số cán bộ chiến sĩ hi sinh là 549 người...
Sau đây xin trích giới thiệu nhật ký chiến dịch MB84 '' do hội sỹ quan biên giới sư đoàn 356 huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An gửi tặng Quân Sử Việt Nam. Nhật ký này do CCB Văn Thông là sỹ quan tuyên huấn của sư đoàn ghi chép lại từ lúc chuẩn bị chiến dịch cho đến khi tổng kết chiến dịch vào ngày 23-7-84.
Nhiệm vụ chính thức chủ yếu được giao cho các trung đoàn sau khi F ( Sư đoàn trưởng ) trưởng Điếm thông qua quyết tâm chiến đấu với tư lệnh quân khu trong chiến dịch là:
- E876 tiến công đánh chiếm toàn bộ điểm cao 772 bao gồm 5 mỏm đặt tên từ Đ1 đến Đ5 cao điểm này nằm giữa đường biên giới của hai quốc gia bị địch chiếm đóng từ tháng 4 đến nay. Lực lượng chính của trung đoàn gồm 3 tiểu đoàn bộ binh, quân số và trang bị cơ bản đủ và một số đơn vị trực thuộc của trung đoàn như một C công binh, một C thông tin, một C cối 120 và cối 82 và một C 12.7 ly. Tăng cường thêm một C công binh làm nhiệm vụ mở cửa, một C cối 82, một C 4 khẩu 37 ly bắn thẳng và một C pháo 85 ly.
Hỏa lực phía sau chi viện gồm 2 D ( tiểu đoàn ) pháo của E150 và một số đơn vị pháo cấp trên có nhiệm vụ bắn chế áp trận địa pháo phía sau của địch và bắn phá hoại trận địa phòng ngự của địch, chi viện cho bộ binh E876. Bộ binh trung đoàn được phân chia: D1 đánh Đ2, D2 đánh Đ1, D3 đánh Đ3 và Đ4 còn Đ5 không có địch. Hướng chủ yếu là Đ2 do D1 đảm nhiệm.
- Nhiệm vụ của E149 đánh chiếm điểm cao 685, cao điểm này gồm 3 mỏm nằm sâu trong đất ta gần 2km cũng bị TQ lấn chiếm từ tháng 4 đến nay. E149 gồm 3 D bộ binh và một số đơn vị trực thuộc làm nhiệm vụ bảo đảm và phục vụ chiến đấu, lực lượng hỏa lực được trên chi viện gồm 2 hỏa điểm 37ly và 76,2ly đặt ở sườn cao điểm 812. Tiểu đoàn 7 được giao nhiệm vụ thê đội một, mũi chủ yếu là C1 đánh tập trung vào mỏm giữa 685 còn C2 và C3 đánh mỏm 1 và mỏm 3. D9 vừ phòng ngự vừa làm thê đội 2 cho D7. D8 phòng ngự ở hướng tây bắc Cốc Nghè có nhiệm vụ đánh địch phản kích từ hướng bình độ 1200, 1300, 1509 xuống khi E818(F313) bị chọc thủng.
Cao điểm 685 và hướng tiến công của E149 là hướng thứ yếu. Trung đoàn bộ binh 149 do thiếu tá Luyện trung đoàn trưởng và đại úy Thước phó trung đoàn trưởng tham mưu trưởng chỉ huy, thiếu tá Tuất làm công tác chính trị.
Trung đoàn pháo binh 150 với phiên hiệu mới là SM50. Trung đoàn này đã tham gia chiến đấu ngay từ những ngày đầu sang Hà Tuyên. E150 gồm 1 tiểu đoàn lựu pháo 105 là D10, một tiểu đoàn cối 160 là D11 và một tiểu đoàn pháo 76,2 ly là D12.Tiểu đoàn 12 là tiểu đoàn pháo bắn thẳng hiệu quả nhất là đánh xe tăng địch do Liên Xô chế tạo. Do địa hình của chiến trường Hà Tuyên và quy mô hạn chế của chiến dịch nên sư đoàn chưa cần thiết sử dụng đến tiểu đoàn này vì vậy kế hoạch ban đầu là tiểu đoàn 12 nằm lại Hoàng Liên Sơn cùng với tiểu đoàn xe tăng và một vài đơn vị xây dựng khác.
Tiểu đoàn 11 sau khi sang Hà Tuyên được đưa lên ngay sát đất địch cách điểm cao 772 gần 4 km và tham gia chiến đấu ngay cùng lực lượng pháo binh mặt trận. Ngay từ những ngày đầu phối thuộc cho F313 tiểu đoàn đã lập công giòn giã, giáng trả đích đáng bọn TQ xâm lược, chế áp nhiều trận địa pháo và các hỏa điểm của địch, bắn trúng , bắn chích xác kịp thời chi viện đắc lực có hiệu quả cho bộ binh F313. Tiểu đoàn đã hoàn thành nhiệm vụ ban đầu, nhiều cán bộ chiến sỹ đã nêu nhiều tấm gương dũng cảm trong chiến đấu như y tá nuôi quân cũng tham gia đánh địch, A trưởng dũng cảm cứu pháo, chính trị viên C5 bị thương vẫn chỉ huy, động viên bộ đội chiến đấu...
Nhiệm vụ của tiểu đoàn này là tiếp tục bắn quấy rối, bắn phá hoại và chế áp các mục tiêu trận địa địch, làm hỏa lực mạnh chi viện cho E876 và E149 đánh địch.
Tiểu đoàn 10 cũng vào chiến đấu từ những ngày mới đến. Tiểu đoàn đã đánh nhiều trận và đạt kết quả tốt, khống chế các trận địa địch ở hướng 1509, phá hủy nhiều công sự và trận địa của địch, tiêu diệt nhiều sinh lực của địch. Trận địa của tiểu đoàn này được bố trí trong hẻm núi, phía trước có nhiều khối đá chắn bằng những vách lèn kiên cố. Từ bấy đến nay chưa hề bị phản pháo vào trận địa, không có thương vong. Mặc dù địch biết rất rõ vị trí của tiểu đoàn nhưng không làm sao đưa trái phá vào trận địa ta được.
Nhiệm vụ của tiểu đoàn 10 là bắn vào sâu trong đất địch phá hoại các trận địa pháo cối, kho tàng quân sự của chúng. Khi chiến dịch mở màn thì chi viện cho bộ binh đánh chiếm 772, 685 và bình độ 1200, 1300.
E150 do thiếu tá Vỹ trung đoàn trưởng và đại úy Hồng tham mưu trưởng chỉ huy. Thiếu tá Thật làm công tác chính trị.
Ngày 26-6: Tiểu đoàn 12 pháo 76,2 ly cũng được lệnh sang Hà Tuyên để tham gia chiến dịch. Tiểu đoàn này hiện đóng quân ở xã Đạo Đức cách thị xã Hà Giang hơn 10km về phía nam.
Ngày 29-6: Sau khi ổn định biên chế tổ chức và quán triệt nhiệm vụ E153 rút C7 D5 ra phòng ngự ở hướng Phong Quang. C15 cối 82 đi phối thuộc cho E876 và dùng một lực lượng 155 người trong đó có 5 sỹ quan chia thành 5 trung đội vận tải tăng cương cho 3 tiểu đoàn và E bộ 876. Số còn lại của 3 tiểu đoàn và các C trực thuộc quân số hơn 1000 người bắt đầu nhận nhiệm vụ.
Trung đoàn tổ chức hành quân lên ém tại Làng Pinh đội hình dài suốt 2 km nằm trong tầm pháo địch trong ngày đã đến địa điểm an toàn.
Ngày 30-6: Làng Pinh nơi hội tụ của nhiều đơn vị. Nơi đây địa hình bằng phẳng, có nhiều lèn đá là những khối chắn lợi hại cho các kho trạm, sở chỉ huy các đơn vị trú quân.....Từ đây đến đường biên giới chưa đầy 5km theo đường chim bay, nhiều khóm nhà sàn của đồng bào người Tày người Dao ở rải rác, mấy tháng nay đạn pháo TQ liên tục bắn phá khu vực quan trọng này nên bà con đã đi sơ tán hết.
10g30 phút do phát hiện sự lộn xộn của một số lượng lớn quân vận tải E153 mới đến địch đã tập trung pháo ở 1509, phía sau 772 bắn liên tục hơn 1 giờ nơi E153 trú quân. Địa hình mới lạ , tân binh chưa có kinh nghiệm trú ẩn, chi huy rời rạc, không quyết đoán. Đồng chí Chân tham mưu phó trung đoàn chỉ huy chung bị thương nặng và hy sinh ngày hôm đó. Bộ đội chạy toán loạn tổng số thương vong 10 người bị thương 37 người. D5 bị đánh vào giữa đội hình nên thương vong lớn hơn. Đây là thiệt hại lớn trong ngày đầu ra quân của trung đoàn, cũng là thương vong lớn đầu tiên của sư đoàn do những sai lầm và sơ suất trong công tác tổ chức và chỉ huy. Đồng chí trung tá Kiều Công Chức trung đoàn trưởng bị thi hành kỷ luật do thiếu trách nhiệm. Việc kiểm điểm thi hành kỷ luật cũng được tiến hành ngay theo chỉ thị của đồng chí chủ nhiệm chính trị quân khu.
Ngày 01 đến 05-7: Mấy ngày nay cơ quan sư đoàn bộ làm việc hết sức khẩn trương nhộn nhịp, những mẫu biểu, những kế hoạch, những văn kiện và những phương án tác chiến. Những tấm bản đồ to nhỏ được bọc trong lớp po ly ti len cẩn thận trải ra bàn, trên giường hoặc trên vách hầm, xúm xít của những cái đầu của các sỹ quan tham mưu bàn tán chỉ chỏ. Các phân đội trinh sát liên tục được phái đi nắm lại tình hình địch. Đội xe con cũng hoạt động với nhịp độ căng thẳng không ngừng nghỉ.
Các sỹ quan chính trị cũng được điều động đi cơ sở để nắm tình hình tư tưởng quyết tâm , biên chế tổ chức Đảng Đoàn và mọi mặt chuẩn bị chiến đấu.
Tại sở chỉ huy làng Trung một sa bàn lớn được gấp rút hoàn thành và từ sa bàn tác chiến này đồng chí Bùi Thanh Điếm sư đoàn trưởng hạ quyết tâm cùng tất cả các vị chỉ huy các đơn vị từ cấp tiểu đoàn trở lên được triệu tập về.
Ngày 6-7: Trung đoàn 149 đã bí mật hành quân đến vị trí mới. Tin đầu tiên cho biết quá trình hành quân cũng như bố trí đội hình phòng ngự ém quân an toàn. Hiện tại D7,D9 rải quân dọc chân phía bắc cao điểm 812, riêng D7 chỉ cách địch gần cao điểm 685 chưa đầy 1km. D8 phòng ngự ở hướng tây Cốc Nghè dưới chân bình độ 1200, nhiêm vụ đánh địch phản kích từ hướng 1509 xuống và làm thê đội 2 của trung đoàn 818 phối thuộc.
Sở chỉ huy trung đoàn 149 nằm trong một hệ thống hầm bê tông kiên cố nhiều hẻm nhiều ngách đặt trên cao điểm 812. Cao điểm 812 ( Cốc Nghè ) cách đường biên giới 3km đường chim bay, đối diện với 812 ở phía bắc có 772 và 685, riêng 685 là đối diện trực tiếp. Mắt thường trời trong xanh từ 812 nhìn sang có thể thấy địch sửa sang công sự, khiêng cáng bọn bị thương hoặc đang đi lại trên chiến hào. Tại 812 ta có thể quan sát bằng ống nhòm rất rõ ràng mọi hoạt động của địch trên các điểm cao 685, 772, 1509 và bình độ 1200, 1300. Tại đây ta đặt đài quan sát, sở chỉ huy pháo binh và nhiều loại hỏa lực bắn thẳng như pháo 85 ly, 76,2 ly 37 ly và 12,7 ly...v..v. Dưới chân 812 về phía tây bắc là sở chỉ huy tạm thời của sư đoàn
Ngày 7-7: Trung đoàn 876 được lệnh hành quân chiếm lĩnh vị trí. Trời mưa tầm tã, những cơn mưa mùa hạ ở núi rừng biên cương xối xả ầm ào, khe suối nước chảy xiết. Dòng sông Lô nước đỏ phù sa hung dữ cuộn sóng, sông thượng nguồn nước càng chảy càng mạnh cuốn băng những cây rừng trôi dập dềnh trên mặt sông đỏ nước. Ni lon trùm kín người , ba lô, súng đạn đoàn quân lầm lũi đi trong mưa tiến từng bước khó nhọc theo hướng Cốc Nghè tới 772.
Ngày 8-7: Đường từ Làng Pinh đến Cốc Nghè công binh quân khu mới mở mặt đường rộng từ 4-6m có chỗ rộng tới 8m, con đường này được gọi là đường Tăng. Mấy ngày qua mưa nhiều mặt đường sũng nước, bùn dính bê bết lún sâu nhiều quãng dài có chỗ ngập đến đầu gối. Đội quân vận tải hơn một tuần nay đi, về xéo nát mặt đường, họ mặc quần đùi đi chân đất vì giày dép không trụ nổi. Nhiều quãng lầy thụt công binh phải chặt cây rừng lát lên mặt đường. Pháo cối của địch liên tục bắn chặn phá đường thành nhiều hố đạn pháo rộng hoác ngay giữa tim đường. Dọc hai bên đường cây cối sạt lở đổ ngổn ngang vì đạn pháo địch....Trung đoàn 876 tiếp tục hành quân ...
Nguồn: Phamvietdao Blog